XII Festiwal Oper Barokowych Antonio Vivaldi Gloria Vivaldi Domine ad adiuvandum me festina RV 593 Magnificat g-moll RV 610 Gloria d-dur RV 589 Teresa Marut – sopran Zuzanna Nalewajek – mezzosopran Zespół Wokalny Warszawskiej Opery Kameralnej Zespół Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej Musicae Antiquae Collegium Varsoviense (MACV) Dyrygent Krzysztof Kusiel-Moroz *** Mówiono o nim: „Rudy Ksiądz”. Napisał kilkaset kompozycji (500 koncertów!) w ciągu swojego dość długiego życia (1678-1741, 63 lata). Wiele też skopiował – ale przepisywał tylko samego siebie (za to jego przepisywali inni wielcy – choćby Jan Sebastian Bach). Za życia był wielce ceniony skrzypkiem, dziś pozostaje uznawany jako jeden z największych kompozytorów okresu baroku. Związany przez większą część swojej burzliwej kariery z Wenecją (w wieku 25 lat rozpoczął pracę jako nauczyciel gry na skrzypcach w sierocińcu dla dziewcząt Ospedale della Pietà, dla którego komponował do śmierci); pod koniec życia cierpiący na niedostatek mieszkaniec Wiednia. W programie koncertu GLORIA VIVALDI – będącego częścią XII Festiwalu Oper Barokowych znajda się trzy utwory Antonia Vivaldiego: motet „Domine ad adiuvandum me festina” RV 593 oraz „Magnificat g-moll” RV 610 i „Gloria D-dur” RV 589. Jako ksiądz i dyrektor muzyczny Ospedale della Pietà Vivaldi skomponował pokaźną ilość muzyki sakralnej na rozmaite składy muzyczne – prezentowane na koncercie utwory pochodzą właśnie z tych zbiorów. Psalm 69 „Domine ad adiuvandum me festina” przeznaczony jest na sopran, podwójny chór, dwa oboje smyczki i basso continuo. Kantyk „Magnificat” był podstawą kilku utworów powstałych między 1716 i 1719 rokiem. Według muzykologa Michaela Talbota, Vivaldi napisał najwcześniejszą wersję g-moll dla sierocińca ok. 1715 roku, a wkrótce potem przepisał go dla klasztoru cystersów w Oseku. Domniemuje się, że napisał trzy kompozycje do słów hymnu „Gloria in excelsis Deo” – dwa przetrwały w całości, a „Gloria D-dur” RV 589 jest jednym z najbardziej znanych utworów sakralnych kompozytora. Powstała najprawdopodobniej w okolicach 1715-1716 roku (podobnie jak RV 588), a ogromną popularność zawdzięcza choćby obecności w ścieżkach dźwiękowych filmów – m.in. w „Runaway Train” (1985) w reż. Andrieja Konczałowskiego, w „Shine” (1996) w reż. Scotta Hicksa o pianiście Davidzie Helfgotcie (pierwsza część) oraz w „The Hunter” (2011) w reż. Daniela Nettheima z Willemem Dafoe.