„Dzień świra” na scenie. Zobacz Adasia Miauczńskiego na żywo [PREMIERA]

7 czerwca obchodziliśmy 20-lecie filmu „Dzień świra”. Dzieło Marka Koterskiego z 2002 roku przedstawia historię Adasia Miauczyńskiego – rozwiedzionego polonisty, któremu niewiele w życiu wyszło. Nauczyciel jest nękany wieloma natręctwami i nie może wyzwolić się z rutyny i monotonii życia.

Film Koterskiego jest przede wszystkim groteskową komedią o sytuacji inteligentów w wolnej Polsce. Według raportu przygotowanego przez uniwersytet SWPS, „Dzień świra” jest najlepszym polskim filmem wszechczasów. Trudno się dziwić. Jednak mało kto wie, że wersja kinowa powstała na podstawie sztuki teatralnej.

Fani Adasia Miauczyńskiego mogli obejrzeć „Dzień świra” na żywo 4 czerwca. A premiera spektaklu w Teatrze Ateneum w reżyserii Piotra Ratajczyka potwierdziła, że tekst Marka Koterskiego jest ponadczasowy.

„Dzień świra” – obsada

Główną postać w wersji filmowej znakomicie odgrywa Marek Kondrat. Nie był to jednak pierwszy raz, kiedy aktor wcielił się w rolę Adasia Miauczyńskiego. Najpierw zagrał w „Domu wariatów” z 1984 roku, którego głównym bohaterem jest również Adaś Miauczyński. Co ciekawe, ten film też doczekał się premiery w Teatrze Ateneum, tyle że w 1998 roku.

„Dzień świra” zyskał status kultowego filmu m.in. dzięki genialnym kreacjom aktorskim. Wystarczy wymienić Janinę Traczykównę w roli matki Adasia, Andrzeja Grabowskiego jako natarczywego sąsiada, Joannę Sienkiewicz jako byłą żonę Miauczyńskiego, czy Michała Koterskiego jako Sylwusia, syna Adasia.

„Dzień świra” – cytaty

Nie ma drugiego takiego tekstu bogatego w kultowe cytaty jak „Dzień świra”. Nauka angielskiego jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych i cytowanych scen. Jednak jest o wiele więcej fragmentów, które nie tylko śmieszą, ale też podszyte są głębszą refleksją. Oto kilka z nich.

„Moja jest tylko racja i to święta racja. Bo nawet jak jest twoja, to moja jest mojsza niż twojsza. Że właśnie moja racja jest racja najmojsza!”

„Osiem lat podstawówki i cztery liceum. Potem pięć, bite, studiów, dyplom z wyróżnieniem, dwadzieścia lat praktyki, i oto mi płacą, jak by ktoś dał mi w mordę”.

„Ileż to razy w myślach osiągałem wszystko. Udało mi się tylko nie być komunistą”.

„Kto ja jestem? Polak mały! Mały, zawistny i podły! Jaki znak mój? Krwawe gały!”

„Co za ponury absurd… Żeby o życiu decydować za młodu, kiedy jest się kretynem?”

Teatr Ateneum „Dzień świra”

Gdzie obecnie można obejrzeć Dzień świra? Spektakl można zobaczyć na Scenie Głównej Teatru Ateneum w Warszawie od 4 czerwca 2022 roku. W głównego bohatera wciela się gościnnie Adam Cywka, a na scenie towarzyszą mu Ewa Telega, Magdalena Schejbal, Milena Suszyńska, Janusz Łagodziński, Jakub Sasak oraz Jakub Pruski.

Piotr Ratajczak wystawił „Dzień świra” po raz pierwszy w czerwcu 2007 r. na scenie Teatru Współczesnego w Szczecinie. Pytany o porównanie tych dwóch produkcji, powiedział:

„Te realizacje bardzo się będą od siebie różnić. W tamtym kameralnym przedstawieniu był jeden bohater, a pozostała dwójka aktorów wcielała się w pozostałe postaci dramatu. Na scenie zbudowaliśmy wtedy malutki, realistyczny pokoik, do którego wdzierały się demony Miauczyńskiego”.