4 aktorki, które zmieniły oblicze polskiego teatru

Dzień Kobiet to doskonała okazja, by przypomnieć sobie o aktorkach, które dzięki swoim wybitnym osiągnięciom zapisały się w historii i wywarły znaczny wpływ na kształt polskiej kultury.

Lucyna Messal, Helena Modrzejewska, Hanka Ordonówna, Mira Zimińska-Sygietyńska. Mówiąc o historii polskiego teatru, tych nazwisk nie można pominąć.

Lucyna Messal (1886-1953)

Była gwiazdą polskiej operetki w pierwszej połowie XX wieku. Swoją ciężką pracą osiągnęła warsztat wokalny, któremu nie dorównywali współcześni jej artyści. Szybko osiągnęła status celebrytki – wyznaczała modowe trendy, wzbudzała kontrowersje, a jej uroda zapewniła jej rzesze wielbicieli.

Występowała w teatrach całej Europy, a publiczność zawsze witała ją owacjami. Z taką sławą wiązały się również zarobki – Lucyna Messal zarabiała 1000 zł dziennie, w czasach, gdy średnia stawka wynosiła 200 zł miesięcznie! W 1913 roku jako pierwsza Polka zatańczyła na scenie tango, co wzbudziło niemały skandal. W tamtym okresie taniec ten uznawany był za zbyt nieprzyzwoity.

Po I wojnie światowej, w związku z ogromną popularnością kina, operetka przeżywała kryzys, a razem z nią kariera polskiej artystki. Założyła swój własny teatr przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie – niestety po kilku miesiącach musiała go zamknąć.

Helena Modrzejewska (1840-1909)

Ta jedna z najwybitniejszych polskich aktorek wszech czasów została okrzyknięta legendą jeszcze za życia. Swoją karierę zaczęła od scen prowincjonalnych, natomiast warsztat aktorski rozwinęła w Krakowie, gdzie rywalizowała z najlepszymi polskimi aktorkami.

Niezwykły talent, ciężka praca i uroda przyniosły jej sławę nie tylko w Polsce i Europie, ale też w Stanach Zjednoczonych. Uznanie widzów na całym świecie zdobyła dzięki doskonałemu stopniowaniu emocji, by w kluczowych scenach pokazać pełnię aktorskich możliwości.

Modrzejewska dzięki swojemu autorytetowi miała duży wpływ na repertuar. W Warszawie zabiegała o poszerzenie go o sztuki Szekspira, co osiągnęła z sukcesem i wystąpiła w roli hamletowskiej Ofelii. Pomimo ścisłej w tamtych latach cenzury udało jej się wprowadzić do repertuaru sztuki Słowackiego. Do dziś niewielu jest aktorów, którzy w tak wielkim stopniu mieliby wpływ na polski teatr i kulturę.

Hanka Ordonówna (1902-1950)

Na scenie Teatru Wielkiego występowała już w wieku około 14 lat. Była nie tylko aktorką, ale też piosenkarką, tancerką, poetką (pisała wiersze i teksty piosenek). W latach 30. została okrzyknięta największą polską gwiazdą kabaretową. Jej wielkie przeboje znane są do dziś – “Miłość Ci wszystko wybaczy” po niemal stu latach dalej jest utworem powszechnie znanym.

W trakcie okresu międzywojennego występowała na scenach całego świata, m.in. w USA, Francji, Niemczech, Egipcie, ZSRR oraz oczywiście w Polsce. Jej talent aktorski królował nie tylko w teatrze i kabarecie, ale też na srebrnym ekranie.

Największą sławę zdobyła dzięki filmom “Szpieg w masce” (1933) i “Parada gwiazd Warszawy” (1937). Cały film “Szpieg w masce” jest dostępny na YouTubie – jeśli jesteście ciekawi, jak występowała Ordonka, zobaczcie to na własne oczy!

Mira Zimińska-Sygietyńska (1901-1997)

Od najmłodszych lat próbowała swoich sił na teatralnych scenach, by już w wieku 18 lat znaleźć się w jednym z najsłynniejszych teatrzyków literackich Warszawy, które były wtedy bardzo modną formą rozrywki. Sławę przyniósł jej udział w legendarnym kabarecie Qui Pro Quo, dla którego teksty piosenek pisali Julian Tuwim i Marian Hemar. To właśnie tam nabrała scenicznego charakteru, który przyniósł jej przydomek Chaplina w spódnicy.

Szybko stała się jedną z najlepiej zarabiających aktorek, co widać było po jej samochodach – w całej Warszawie znany był jej luksusowy, czerwony kabriolet marki Bugatti. Z czasem coraz częściej występowała na scenach warszawskich teatrów, gdzie – jak pisali krytycy – publiczność co chwila nagradzała ją brawami.

Wystąpiła także w kilku filmach, m.in. we “Wszystko się kręci” z 1922 roku. Po wojnie aktorka rozpoczęła nowy okres w swojej karierze. Razem z mężem założyła i prowadziła Zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze”, który szybko zdobył wielką popularność i uznanie publiczności na całym świecie.

Po śmierci małżonka była jednocześnie dyrektorką i szefową artystyczną, a „Mazowsze” odwiedziło pod jej opieką ponad 40 krajów i dało około 3000 występów. Zimińska została uhonorowana licznymi odznaczeniami za zasługi dla polskiej kultury, a słynne „Mazowsze” do dziś kontynuuje swoją działalność.